مراحل رشد کودکان
مراحل رشد کودکان بسیار گسترده است ما می‌توانیم در سنین مختلف رشد کودکان، مهارت‌های معینی را از آنها انتظار داشته باشیم. پدر انتظار ندارد باقر 7 ساله در ساعت 8 شب به رختخواب برود. اما انتظار دارد که او اهمیت خواب کافی را بفهمد.
هرکودک با سرعت خاص خودش رشد میکند. سهیلا و سوسن هر دو 11 ساله و دوستان خوبی هستند اما سهیلا نمی‌فهمد که چرا سوسن دائما می‌خواهد موهایش را شانه کند و به دوستانش تلفن بزند.
او دلش می‌خواست سوسن هنوز هم مثل گذشته‌ها با او و خواهرش سه تایی قایم باشک بازی کند و برادر کوچکش را برای تفریح به این طرف و آن طرف ببرد. درک مراحل رشد به والدین کمک میکند بدانند از فرزندشان چه انتظاری داشته باشند.
رشد اجتماعی در دوره شیرخوارگی
در اولین سال زندگی رابطه عاطفی کودک با اطرافیان بخصوص مادر نقش تعیین‌کننده‌ای در رشد اجتماعی او دارد؛ یعنی نحوه ارضای نیازهای اولیه کودک از جمله گرسنگی و تشنگی، سازنده نگرش آینده او نسبت به دیگران است.
کودک برای آن‌که مورد پذیرش اطرافیان واقع شود، بتدریج باید توقعات آنان را برآورده کند، قوانین و مقررات را رعایت کند، آهسته و بی‌صدا غذا بخورد و مدفوع و ادرارش را کنترل کند.
چنانچه توقعات اطرافیان از کودک نامناسب و خارج از توان او باشد، کودک نگران و ناراحت می‌شود و رشد اجتماعی او مختل می‌شود. بنابراین اطرافیان باید با توجه به سن کودک، از او انتظار معقول داشته باشند. کودک 4 ماهه شکل افراد مختلف را در نظر مجسم میکند، قیافه و صدای مادر را بدرستی تشخیص می‌دهد و با دیدن قیافه آشنایان خوشحال می‌شود.
در 7ماهگی گر چه بیشتر اوقات خود را به بازی کردن با خودش سپری میکند، به اطرافیان آشنا و بیگانه واکنش‌های متفاوتی بروز می‌دهد. کودک 10 ماهه به تقاضای اطرافیان پاسخ می‌دهد. دوست دارد مورد توجه قرار گیرد و به بازی کردن بسیار علاقه‌مند است. رابطه کودک 20 ماهه با اطرافیان بر اساس گرفتن است، نه دادن. او از انجام‌دادن کارهایی که خلاف میل دیگران باشد، لذت می‌برد و هنوز مایل به همکاری و مشارکت نیست.
کودک 2 ساله تعادل و آرامش دارد. در انجام دادن کارهای شخصی پیشقدم می‌شود، از تشویق و ستایش خوشش می‌آید، می‌خواهد اطرافیان را راضی کند و نسبت به محیط و انسان‌ها کنجکاو است. هر چه والدین کودک را در این زمینه بیشتر تشویق کنند، احساس استقلال در او بیشتر رشد میکند. در مقابل، حمایت افراطی یا تمسخر تلاش‌های ناموفق کودک ممکن است او را نسبت به توان خودش مردد کند.
ادامه مطلب...
